مشخصات فنی تیرآهن چیست؟

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح در ساخت و ساز اسکلت فلزی ساختمان‌ها است که به دلیل مقاومت بالا و تنوع در سایز و ابعاد، کاربرد گسترده‌ای در صنعت ساختمان دارد. مقاومت بالا، قابلیت شکل‌ دهی و سرعت نصب ۳ مزیت استفاده از تیرآهن هستند. مشخصات فنی تیرآهن شامل ابعاد، وزن، جنس و استاندارد های آن می باشد. رآهن‌ها باید بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید شوند تا کیفیت و مقاومت لازم را داشته باشند.

بررسی مشخصات فنی تیرآهن

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح در ساخت و ساز اسکلت فلزی ساختمان‌ها است که به دلیل مقاومت بالا و تنوع در سایز و ابعاد، کاربرد گسترده‌ای در صنعت ساختمان دارد. در این مطلب به بررسی مشخصات فنی تیرآهن و ۳ مزیت استفاده از آنها می‌پردازیم.
مشخصات فنی تیرآهن شامل موارد زیر می باشد:
• ابعاد: تیرآهن‌ها در ارتفاع و عرض‌های مختلف تولید می‌شوند که رایج‌ترین آنها تیرآهن IPE و تیرآهن INP است. تیرآهن IPE با بال‌های موازی و تیرآهن INP با بال‌های شیبدار شناخته می‌شود.
• وزن: وزن تیرآهن بر اساس متر طول و با توجه به ابعاد و ضخامت آن محاسبه می‌شود.
• جنس: تیرآهن‌ها از فولاد ساخته می‌شوند و در دو نوع فولاد معمولی و فولاد آلیاژی تولید می‌شوند.
• استاندارد: تیرآهن‌ها باید بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید شوند تا کیفیت و مقاومت لازم را داشته باشند.

همه چیز درباره مشخصات فنی تیرآهن

مزایای استفاده از تیرآهن چیست؟

در ادامه بررسی “مشخصات فنی تیرآهن” به چند مورد از مزایای استفاده از تیرآهن اشاره خواهیم کرد:
مقاومت بالا: تیرآهن از فولاد ساخته می‌شود که به دلیل استحکام بالا، می‌تواند در برابر بارهای سنگین و تنش‌های مختلف مقاومت کند. این ویژگی تیرآهن را به یک انتخاب ایده‌آل برای ساخت سازه‌های مقاوم و بادوام تبدیل کرده است.
تنوع در سایز و ابعاد: تیرآهن‌ها در سایزها و ابعاد مختلف تولید می‌شوند که این تنوع، انتخاب تیرآهن مناسب با نیاز هر پروژه را امکان‌پذیر می‌کند.
سرعت نصب بالا: تیرآهن‌ها به دلیل سهولت در نصب و اتصال، به سرعت می‌توانند در محل مورد نظر نصب شوند. این امر باعث می‌شود تا سرعت ساخت و ساز افزایش یابد.
قابلیت انعطاف‌پذیری: تیرآهن‌ها تا حدی انعطاف‌پذیر هستند و می‌توان از آن‌ها در طراحی‌های مختلف سازه‌ای استفاده کرد.
مقاومت در برابر آتش: تیرآهن‌ها تا حدودی در برابر آتش مقاوم هستند و می‌توانند در ساخت سازه‌های مقاوم به آتش استفاده شوند.
قابلیت بازیافت: تیرآهن‌ها قابلیت بازیافت دارند و می‌توان از آن‌ها در ساخت محصولات جدید استفاده کرد.
قیمت مناسب: تیرآهن‌ها در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی مانند بتن، قیمت مناسب‌تری دارند.
عمر طولانی: تیرآهن‌ها در صورت نگهداری مناسب، عمر طولانی دارند و می‌توانند برای سال‌های متمادی مورد استفاده قرار گیرند.

چه صنایعی از مشخصات فنی تیرآهن استفاده می کنند؟ بررسی کاربرد تیرآهن!

کاربرد تیرآهن در صنایع مختلف شامل موارد زیر می باشد: 

صنعت ساختمان

• اسکلت فلزی ساختمان‌ها: تیرآهن به عنوان یکی از اجزای اصلی اسکلت فلزی ساختمان، نقش مهمی در استحکام و پایداری سازه ایفا می‌کند.
• ستون‌ها: تیرآهن‌های سنگین با مقاطع بزرگ در ساخت ستون‌ها به کار می‌روند.
• تیرهای اصلی و فرعی: تیرآهن‌های با مقاطع مختلف در ساخت تیرهای اصلی و فرعی سقف و کف ساختمان‌ها استفاده می‌شوند.
• پل‌ها: تیرآهن در ساخت پل‌های فلزی به عنوان تیرهای اصلی و فرعی و همچنین در ساخت عرشه پل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صنعت سوله سازی

• اسکلت سوله: تیرآهن در ساخت اسکلت سوله‌ها با دهانه‌های مختلف کاربرد فراوانی دارد.
• ستون‌ها و تیرهای اصلی: تیرآهن‌های سنگین با مقاطع بزرگ در ساخت ستون‌ها و تیرهای اصلی سوله‌ها به کار می‌روند.
• عرشه سوله: تیرآهن‌های با مقاطع مختلف در ساخت عرشه سوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صنعت ماشین‌سازی

• ساخت ماشین‌آلات: تیرآهن در ساخت شاسی و بدنه ماشین‌آلات سنگین مانند جرثقیل‌ها، بیل‌های مکانیکی، و تراکتورها استفاده می‌شود.
• ساخت قطعات صنعتی: تیرآهن در ساخت قطعات صنعتی مانند ریل، شاسی، و پایه‌های ماشین‌آلات به کار می‌رود.

صنعت دریایی

• ساخت کشتی و شناور: تیرآهن در ساخت اسکلت کشتی و شناور، عرشه، و تیرهای اصلی و فرعی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• ساخت اسکله‌ها: تیرآهن در ساخت اسکله‌ها و سازه‌های دریایی به کار می‌رود.

صنعت نفت و گاز

• ساخت سکوهای نفتی: تیرآهن در ساخت سکوهای نفتی و سازه‌های دریایی مورد استفاده در صنعت نفت و گاز به کار می‌رود.
• خطوط لوله: تیرآهن در ساخت پایه‌های خطوط لوله نفت و گاز استفاده می‌شود.

صنعت معدن

• استخراج معادن: تیرآهن در ساخت سازه‌های استخراج معادن مانند تیرهای حفاظتی، سکوهای بارگیری، و پایه‌های ماشین‌آلات استفاده می‌شود.
• تونل‌ها: تیرآهن در ساخت تونل‌ها و معابر زیرزمینی به کار می‌رود.

صنعت برق

• دکل‌های برق: تیرآهن در ساخت دکل‌های برق و خطوط انتقال برق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• پایه‌های برج‌های مخابراتی: تیرآهن در ساخت پایه‌های برج‌های مخابراتی به کار می‌رود.

نکاتی برای انتخاب تیرآهن مناسب کاربردتان

اولین قدم در انتخاب تیرآهن، تعیین نوع آن است. تیرآهن‌ها در دو نوع IPE و INP تولید می‌شوند. تیرآهن‌های IPE دارای بال‌های پهن‌تر و تیرآهن‌های INP دارای بال‌های باریک‌تر هستند. تیرآهن‌های IPE برای تحمل بارهای بیشتر مناسب‌تر هستند، اما تیرآهن‌های INP وزن کمتری دارند و برای مصارف سبک‌تر مناسب‌تر هستند.
سایز تیرآهن بر اساس ارتفاع آن تعیین می‌شود. تیرآهن‌ها در سایزهای مختلف از ۸ تا ۳۰ سانتی‌متر تولید می‌شوند. انتخاب سایز مناسب تیرآهن به عوامل مختلفی نظیر نوع سازه، میزان بار وارده و دهانه تیرآهن بستگی دارد. وزن تیرآهن با سایز و نوع آن ارتباط مستقیم دارد. تیرآهن‌های سنگین‌تر، استحکام بیشتری دارند و برای تحمل بارهای بیشتر مناسب‌تر هستند.
تیرآهن‌ها باید بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید شده باشند. علامت استاندارد بر روی تیرآهن حک شده است. کیفیت تیرآهن از نظر عیوب ظاهری، زنگ زدگی و خمیدگی باید مورد بررسی قرار گیرد. تیرآهن‌های باکیفیت، عیوب ظاهری نظیر ترک خوردگی، تاب برداشتن و ناهمواری سطحی ندارند. قیمت تیرآهن به عوامل مختلفی نظیر نوع، سایز، وزن، کیفیت و برند تولید کننده بستگی دارد. تیرآهن را باید از مراکز معتبر و شناخته شده تهیه کرد. در نهایت، برای انتخاب تیرآهن مناسب، بهتر است با یک متخصص سازه مشورت کنید.

انواع تیرآهن ها

در ادامه بررسی مشخصات تیرآهن به بررسی انواع رایج تیرآهن ها می پردازیم. انواع مقاطع تیرآهن کاربردهای متفاوتی دارند. پیش از خرید با انواع مقاطع تیرآهن آشنا شوید.

۱٫ تیرآهن IPE: این نوع تیرآهن که به تیرآهن اروپایی نیز معروف است، دارای بال های موازی و ضخامت یکسان در طول تیرآهن می باشد. تیرآهن IPE در سایزهای مختلف از ۸ تا ۳۰ تولید می شود و در اسکلت بندی ساختمان ها، پل ها و سازه های دیگر کاربرد دارد.

۲٫ تیرآهن INP: این نوع تیرآهن که به تیرآهن روسی نیز معروف است، دارای بال های موازی و ضخامت متغیر در طول تیرآهن می باشد. تیرآهن INP در سایزهای مختلف از ۱۰ تا ۶۰ تولید می شود و به دلیل مقاومت خمشی بالا، در ساخت ستون ها و تیرهای اصلی مورد استفاده قرار می گیرد.

۳٫ تیرآهن IPB: این نوع تیرآهن که به تیرآهن هاش نیز معروف است، به دلیل شباهت به حرف H انگلیسی، دارای بال های پهن تر و جان ضخیم تر می باشد. تیرآهن IPB در سایزهای مختلف از ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ تولید می شود و به دلیل مقاومت بسیار بالا، در ساخت ستون های اصلی و اسکلت های فلزی سنگین کاربرد دارد.

۴٫ تیرآهن لانه زنبوری: این نوع تیرآهن که از برش و جوشکاری تیرآهن های IPE و INP به وجود می آید، دارای حفره های شش ضلعی در جان خود می باشد. تیرآهن لانه زنبوری به دلیل وزن سبک تر و مقاومت خمشی بالا، در ساخت سقف ها و تیرچه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

۵٫ تیرآهن نیمه بال پهن: این نوع تیرآهن که به تیرآهنINP با بال پهن نیز معروف است، دارای بال های پهن تر از تیرآهن INP و ضخامت متغیر در طول تیرآهن می باشد. تیرآهن نیمه بال پهن در سایزهای مختلف از ۱۴ تا ۶۰ تولید می شود و در ساخت تیرهای اصلی و پل ها کاربرد دارد.

۶٫ تیرآهن بال پهن: این نوع تیرآهن که به تیرآهن عریض نیز معروف است، دارای بال های بسیار پهن و ضخامت یکسان در طول تیرآهن می باشد. تیرآهن بال پهن در سایزهای مختلف از ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ تولید می شود و به دلیل مقاومت بسیار بالا، در ساخت پل ها، اسکله ها و سازه های سنگین مورد استفاده قرار می گیرد.

۷٫ تیرآهن گالوانیزه: این نوع تیرآهن که با روکش گالوانیزه پوشیده شده است، در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم می باشد. تیرآهن گالوانیزه در سایزهای مختلف و در مصارف گوناگون، از جمله ساخت سوله ها، پل ها و سازه های دریایی کاربرد دارد.

۸٫ تیرآهن مرکب: این نوع تیرآهن که از ترکیب تیرآهن های IPE و INP به وجود می آید، دارای مقاومت خمشی و برشی بالایی می باشد. تیرآهن مرکب در ساخت پل ها، تیرهای بلند و سازه های با دهانه های بزرگ کاربرد دارد.

چه عواملی بر قیمت تیرآهن موثر می باشد؟

همانند هر کالای دیگری، قیمت تیرآهن نیز تحت تاثیر عرضه و تقاضا در بازار است. اگر تقاضا برای تیرآهن از عرضه آن بیشتر باشد، قیمت‌ها افزایش می‌یابد و بالعکس.

قیمت مواد اولیه‌ای مانند سنگ آهن، قراضه و شمش فولاد، نقش مهمی در تعیین قیمت تیرآهن دارند. افزایش قیمت این مواد اولیه، به طور مستقیم قیمت تیرآهن را نیز افزایش می‌دهد.

با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز برای تولید تیرآهن از خارج از کشور وارد می‌شود، نرخ ارز نقش مهمی در تعیین قیمت تمام شده این محصول دارد. افزایش نرخ ارز، قیمت تیرآهن را نیز افزایش می‌دهد.

سیاست‌های دولت، مانند تعرفه‌های صادراتی و وارداتی، قوانین و مقررات مربوط به تولید و عرضه تیرآهن، می‌تواند بر قیمت این محصول تاثیر بگذارد.

شرایط اقتصادی کشور، مانند تورم، نرخ سود بانکی و رکود و رونق اقتصادی، می‌تواند بر قیمت تیرآهن تاثیر بگذارد.

قیمت تیرآهن در ایران تا حدودی به قیمت جهانی فولاد نیز وابسته است. اگر قیمت جهانی فولاد افزایش یابد، قیمت تیرآهن در ایران نیز به احتمال زیاد افزایش خواهد یافت.

برند و کارخانه تولید کننده تیرآهن نیز می‌تواند بر قیمت آن تاثیر بگذارد. تیرآهن‌های با کیفیت و برندهای معروف، معمولاً قیمت بالاتری دارند.

نوع و سایز تیرآهن، مانند تیرآهن IPE، تیرآهن INP و تیرآهن هاش، و همچنین ضخامت و طول آن، بر قیمت تیرآهن تاثیر می‌گذارد.

سخن پایانی

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان‌سازی است که به دلیل استحکام و مقاومت بالا، کاربرد گسترده‌ای در ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها، پل‌ها، سوله‌ها و دیگر سازه‌ها دارد. بررسی مشخصات تیرآهن از اهمیت بالایی برخوردار است.